آیزاک نیوتون
نیوتون را میتوان صاحب زیباترین ذهنی دانست که بشریت تا کنون به ارمغان آورده است. هیچ کس دامنه فهم بشر را مانند نیوتون گسترش نبخشید. او قانون گرانش عمومی و اصول مکانیک سماوی را کشف کرد. پیش از او کُپرنیک، گالیله و کپلر گامهای بلندی در راه گسترش دانش بشر برداشته بودند، ولی نیوتون هفت شهر عشق را درنوردید.
چندین قرن قبل از این که هواپیماها به پرواز درآیند و فضاپیماها بتوانند زمین را ترک کرده و پای در عرصه کیهان لایتناهی بگذارند، نیوتون قوانین و اصول آن را تبیین کرد. نیوتون از غور در مکانیسم گردش ماه به دور زمین به کشف قوانین گرانش عالم دست یافت. او در این سیر انفسی خود مجبور شد رشته جدیدی از ریاضیات (حسابان یا حساب جامعه و فاضله / دیفرانسیل و انتگرال) را ابداع و قوانین آن را بسط و گسترش دهد.
اما این تنها دستاورد وی نبود. مفهوم نیرو، قوانین حرکت و نظریه دانش مکانیک، تبیین ماهیت نور، سری دو جملهای و آنالیز عددی به روش نیوتون بخشی از سیاهه اکتشافات علمی او هستند.
خوشبختانه نیوتون در برههای از زمان نشو و نما کرد که جزمیات کلیسایی انعطافناپذیر و سیطره سنگین قرون وسطایی آباء دین مسیحیت، با پژوهشهای دانشمندانی چون کپرنیک و گالیله، ضعیف شده و بستر لازم اجتماعی برای ارائه کشفیات نیوتون تا حدی فراهم شده بود.
بدین ترتیب نیوتون توانست دروازه های دانش و معرفت جدید را برای بشر بگشاید. خودش گفت: اگر توانستهام اُفق های دورتری را ببینم، به این علت بوده که بر شانه غولهایی چون کپلر، گالیله و کپرنیک نشسته بودم.
اما صاحب بزرگترین خرد علمی تاریخ بشری جنبههای دیگر شخصیتی هم داشت. او نابغهای با روحیه خشک و هیمنهای پرشکوه و اثرگذار بود. دستاوردهای شگرف علمی او ریاست انجمن سلطنتی علوم بریتانیا را برایش مادامالعمر نمود. او صاحب کرسی برجسته لوکاسی در دانشگاه کمبریج و کالج ترینیتی بود، هرچند به ترینیتی باور نداشت و جنبه الوهیت بخشیدن به مسیح را کار شیادان دینی می دانست ( البته از ترس تکفیر، یک عمر این اعتقادش را تا زمان مرگ پنهان کرد و بعدا در دستنوشتههایش کشف شد).
نیوتون روحیهای عمیقا مذهبی داشت و مدت زیادی از عمرش را صرف بررسی متون عهدین (قدیم و جدید) و تفسیر بخشهای مختلف آن کرد. او در محاسباتش سال ۲٠۶٠ میلادی را پایان بشریت اعلام کرد!
همچنین یَد طولایی در کیمیاگری داشت و ساعتهای طویل با قرع و انبیق به امید استحصال طلا کار میکرد!
در میانسالی نفوذ شخصیتی نیوتون آنقدر فراگیرشده بود که بهعنوان نماینده کمبریج در پارلمان برگزیده شد. همچنین او را به ریاست ضرابخانه سلطنتی انگلستان منصوب کردند که ظاهرا عنوانی تشریفاتی محسوب میشد ولی نیوتون با دقت و وسواس غیر قابل وصفی آن را جدی گرفت و دستگیری و محاکمه شیادانی را که سکه تقلبی ضرب میکردند، شخصا پیگیری میکرد. تعدادی از این جاعلین اعدام شدند و نام نیوتون تا آخر عمرش که در مقام ریاست ضرابخانه سلطنتی باقی ماند، موجب رُعب و وحشت و نفرت تبهکاران بود. نیوتون با دشمنان علمی خود مانند هوک ولایب نیتس بیگذشت و حتی کینهتوز بود.
کتاب او در اپتیک اثر برجسته ای بود که برایش استادی کمبریج را به همراه داشت. اما شاهکار بی نظیر علمی او کتاب Principia Mathematica است که در آن قوانین علم مکانیک، مکانیک سماوی، قانون گرانش عمومی و اصول حساب جامعه و فاضله را به جهان دانش و بشریت عرضه کرده است.
برگرفته از کتاب ۶ نظریه ای که جهان را تغییر داد. نوشته Paul Strathern
موسسه ترویج دانش فخرسپهر